Ispitna pitanja: Obligaciono pravo - opšti dio
Ispitna pitanja iz predmeta Obligaciono pravo - opšti dio
(Pitanja imaju orijentacioni karakter, što znači da nastavnik, u okviru nastavnog plana, može i drugačije da formuliše pitanje)
- Objektivno i subjektivno obligaciono pravo
- Značaj obligacionog prava
- Odnos obligacionog prava prema drugim granama prava
- Izvori obligacionog prava (zakon, običaj, neratifikovani međunarodni dokumenti, sudska praksa, pravna nauka
- Zakon o obligacionim odnosima
- Uticaj Skice za Zakonik o obligacijama i ugovorima M. Konstantinovića na Zakon o obligacionim odnosima
- Osnovna načela obligacionog prava
- Načelo privatne autonomije (autonomije volje, samoodređenje)
- Načelo savjesnosti i poštenja
- Posebna (uža) načela obligacionog prava
- Načela koja deriviraju iz načela privatne autonomije (opštost i dispozitivnost; ravnopravnost; zabrana monopolskog položaja; konsensualizam)
- Načela koja deriviraju iz načela savjesnosti i poštenja (zabrana zloupotrebe prava; jednakost davanja; zabrana prouzrokovanja štete; dužnost ispunjenja obaveza; određena pažnja u izvršavanju obaveza i ostvarivanju prava; načelo poštovanja dobrih poslovnih običaja; postupanje pravnih lica u skladu sa opštim aktima; načelo mirnog rješavanja sporova)
- Ostala posebna načela
- Pojam obligacije
- Pravne osobine obligacije (imovinskopravna veza, veza dvije određene strane, veza sa određenom sadržinom, veza relativne prirode)
- Obligacija i (ili) obligacioni odnos
- Podjela obligacija (uopšte)
- Pozitivne i negativne obligacije
- Obligacije cilja (rezultata) i sredstva
- Novčane i nenovčane obligacije
- Obligacije koje nastaju na osnovu volje i na osnovu zakona
- Kauzalne i apstraktne obligacije
- Lične i nelične obligacije
- Djeljive i nedjeljive obligacije
- Solidarne obligacije
- Aktivne solidarne obligacije
- Pasivne solidarne obligacije
- Individualizovane i generične obligacije
- Alternativne obligacije
- Fakultativne obligacije
- Kumulativne obligacije
- Izvori nastanka obligacije
- Sadržaj obligacije u bitkoin i sličnim transakcijama
- Izvori obligacija
- Promjene obligacija (uopšte)
- Promjena subjekata u obligaciji
- Promjena povjerioca
- Promjena dužnika
- Preuzimanje duga
- Pristupanje dugu
- Preuzimanje ispunjenja
- Upućivanje (asignacija)
- Prenov (novacija)
- Obezbjeđenje obligacija (uopšte)
- Jemstvo
- Ugovorna kazna
- Odustanica
- Kapara
- Povrede u obligacionim odnosima (uopšte)
- Docnja dužnika
- Docnja povjerioca
- Prestanak obligacija (uopšte)
- Prestanak obligacije ispunjenjem
- Isplata novčanih obaveza
- Prestanak obligacije polaganjem i prodajom dugovane stvari
- Prebijanje (kompenzacija)
- Otpuštanje duga
- Prestanak obligacije usljed smrti strane u obligacionom odnosu
- Prestanak obligacije usljed proteka vremena i otkazom
- Prestanak obligacije na osnovu sudske odluke i na osnovu samog zakona
- Pojam ugovora
- Pravna priroda ugovornih obligacija (uopšte)
- Etičke teorije o pravnoj prirodi ugovornih obligacija
- Teorije volje i teorije obećanja o pravnoj prirodi ugovornih obligacija
- Teorija posebnog odnosa
- Osnovne odlike obligacionog prava (uopšte)
- Sloboda ugovaranja
- Dispozicija subjekata u obligacionom odnosu
- Zaštita prava u obligacionom odnosu prinudnim ispunjenjem i naknadom štete
- Relativno dejstvo ugovora
- Teorije povjerenja i teorije oslanjanja o pravnoj prirodi ugovornih obligacija
- Teorija prenosa o pravnoj prirodi ugovornih obligacija
- Sposobnost ugovaranja (uopšte)
- Potpuna sposobnost ugovaranja
- Elektronski zastupnik
- Potpuna nesposobnost ugovaranja
- Djelimična nesposobnost ugovaranja
- Zastupanje
- Ugovor sa samim sobom
- Kauza (pojam kauze i kauza u rimskom pravu)
- Pravne teorije o kauzi
- Razlike između kauze i predmeta ugovora
- Razlika između kauze i pravnog osnova sticanja
- Kauza i consideration
- Kauza i animus contrahendi
- Uslovljenost kauze vrstom ugovora
- Kauza i tumačenje ugovora
- Kauza u praksi
- Prividna kauza
- Sankcija za nepostojanje i nedopuštenost kauze
- Uslovi za punovažnost ugovora sa stanovišta predmeta (uopšte)
- Određenost predmeta
- Mogućnost predmeta
- Pravne posljedice neispunjea uslova za punovažnost ugovora sa stanovišta predmeta
- Saglasnost volja
- Sadržina saglasnosti i namjera ugovaranja
- Odnos unutrašnje i izjavljene volje
- Načini izražavanja volje
- Pregovori
- Ponuda (sadržina, forma, dejstvo, trajanje i pravna priroda)
- Prihvatanje ponude (ukrštanje ponuda, neblagovremeno prihvatanje ponude i neblagovremeno dostavljanje izjave o prihvatanju, forma prihvatanja ponude,dejstvo prihvatanja ponude)
- Trenutak zaključenja ugovora
- Mjesto zaključenja ugovora
- Nedostaci saglasnosti (uopšte)
- Zabluda (pojam i vrste)
- Prevara
- Prinuda
- Forma ugovora (pojam)
- Razgraničenje forme od odobrenja za zaključenje ugovora, formalnosti publiciteta i dokaza o postojanju ugovora
- Podjela formi prema načinu ispoljavanja (pisana forma, forma javne isprave i realna forma)
- Podjela formi prema pravnom dejstvu (bitna i dokazna forma)
- Podjela formi prema načinu nastanka (zakonska i ugovorena forma)
- Tumačenje ugovora
- Dejstva ugovora (uopšte)
- Lica između kojih djeluje ugovorna obligacija i obaveze koje ona stvara
- Ugovor u korist trećeg lica (pojam, porijeklo, primjena, uslovi za punovažnost, dejstvo, pravna priroda)
- Obećanje radnje trećeg lica
- Posebna dejstva teretnih ugovora (uopšte)
- Odgovornost za pravne nedostatke (pojam i vrste evikcije, uslovi odgovornosti, restitucija, naknada štete, ugovorna modifikacija pravila o odgovornosti i prestanak prava)
- Odgovornost za materijalne (fizičke) nedostatke (pojam fizičkog nedostatka, uslovi odgovornosti, dejstva zaštite, pravne posljedice, rokovi, odstupanja od zakonskih pravila o zaštiti u slučaju fizičkih mana)
- Garancija za ispravno funkcionisanje prodate stvari
- Odgovornost proizvođača stvari sa nedostatkom
- Prekomjerno oštećenje (pojam, uslovi, poništenje)
- Promijenjene okolnosti (Rebus sic stantibus)
- Zelenaški ugovor (pojam, uslovi, poništenje)
- Prestanak ugovora (uopšte)
- Nevažnost ugovora
- Apsolutna ništavost
- Relativna ništavost (rušljivost)
- Odustanak od ugovora – raskid ugovora (uopšte)
- Sporazumni odustanak od ugovora (sporazumni raskid ugovora – pojam, pravno dejstvo, uslovi)
- Jednostrani raskid ugovora zbog neispunjenja (pojam, teorijska zasnovanost, uslovi za raskid, realizacija raskida i dejstvo raskida)
- Prestanak ugovora usljed nemogućnosti ispunjenja (pojam, uslovi, posebni slučajevi)
- Prestanak ugovora usljed smrti ugovornika (pojam i dejstvo)
- Prouzrokovanje štete (pojam prouzrokovanja štete kao izvora obligacija)
- Ugovorna i deliktna odgovornost za štetu
- Pojam i vrste štete
- Osnov (uzrok) štete
- Osnov deliktne odgovornosti za štetu
- Elementi subjektivne odgovornosti za štetu (uopšte)
- Postojanje štete
- Krivica štetnika
- Isključenje krivice (protivpravnosti)
- Uzročna (kauzalna) veza između ponašanja štetnika i štete (teorije o uzročnosti, uzročnost i buduća šteta, doprinos oštećenog nastanku štete, uzročnost i teret dokazivanja)
- Uticaj krivične presude u parnici za naknadu štete
- Odgovornost za drugog (uopšte)
- Odgovornost za štetu koju prouzrokuje dušebno bolesni i zaostali u umnom razvoju
- Odgovornost roditelja ili staratelja
- Odgovornost za saradnike
- Odgovornost pravnih lica za štetu koju zaposleni u radu ili u vezi sa radom pričine trećim licima
- Odgovornost za štetu koju prouzrokuju organi pravnog lica trećim licima
- Odgovornost za štetu koju zaposleni prouzrokuje poslodavcu
- Odgovornost za štetu od opasne stvari ili opasne djelatnosti (pojam, uzročnost, odgovornost)
- Odgovornost za štetu od opasne stvari ili opasne djelatnosti (odgovorno lice, oslobođenje od odgovornosti)
- Odgovornost za štetu u slučaju udesa izazvanog motornim vozilom u pokretu
- Odgovornost za štetu proizvođača stvari sa nedostatkom
- Odgovornost za štetu od životinja
- Odgovornost za štetu od građevina
- Obavezno osiguranje u vezi sa štetama od opasnih stvari
- Posebni slučajevi odgovornosti za štetu
- Naknada štete (uopšte)
- Naknada materijalne štete (uopšte)
- Naturalna restitucija kao oblik naknade materijalne štete
- Novčana naknada kao oblik naknade materijalne štete
- Naknada materijalne štete u slučaju prouzrokovanja smrti, tjelesne povrede ili oštećenja zdravlja
- Naknada materijalne štete u slučaju povrede časti i širenja neistinitih navoda
- Obim (visina) naknade materijalne štete
- Naknada nematerijalne štete
- Objavljivanje presude ili ispravke
- Novčana naknada nematerijalne štete
- Pravo na novčanu naknadu u slučaju smrti ili teškog invaliditeta bliskog lica (lica koja imaju pravo na novčanu naknadu)
- Satisfakcija u posebnim slučajevima
- Naknada buduće nematerijalne štete
- Nasljeđivanje i ustupanje potraživanja naknade nematerijalne štete
- Uklanjanje opasnosti od štete
- Odgovornost više lica za istu štetu
- Sticanje bez osnova – pravno neosnovano obogaćenje (pojam, slučajevi pravno neosnovanog obogaćenja, pravne posljedice nastanka obligacionog odnosa sticanja bez osnova i pravila vraćanja)
- Isplata nedugovanog (pojam i elementi isplate nedugovanog)
- Tužba zbog sticanja bez osnova (pojam)
- Odnos tužbe zbog sticanja bez osnova prema drugim tužbama (posesornoj tužbi, tužbi zbog neispunjenja ugovorne obaveze, svojinskoj tužbi i tužbi radi naknade štete)
- Poslovodstvo bez naloga (pojam i pretpostavke poslovodstva bez naloga)
- Vrste poslovodstva bez naloga
- Obaveze i prava poslovođe bez naloga
- Jednostrana izjava volje kao izvor obligacija (uopšte)
- Javno obećanje nagrade
- Izdavanje hartija od vrijednosti (pojam, bitni sastojci i vrste)
- Izdavanje hartija od vrijednosti (ostvarivanje prava, prenos, zamjena, amortizacija, zastarjelost)
- Pravna priroda nastanka obligacije iz hartije od vrijednosti
- Legitimacioni papiri i znaci
- Zakon i druge pravnorelevantne činjenice koje neposredno putem zakona predstavljaju izvore obligacija
- Zakonske obligacije izdržavanja
- Ostale pravnorelevantne činjenice koje neposredno putem zakona predstavljaju izvore obligacija
